W jaki sposób polskie miasta mogą być bardziej eko?

W Polsce aż 70 proc. emitowanych gazów cieplarnianych pochodzi z dużych aglomeracji[1]. Włodarze miast podejmują jednak kroki, mające na celu ograniczenie emisji, dążąc do zrównoważonego rozwoju. Edukowanie mieszkańców, inwestowanie w nasadzenia zieleni, zwiększenie floty autobusów miejskich zasilanych energią elektryczną czy wymiana źródeł energii – to tylko przykładowe działania.

Z jakimi problemami natury ekologicznej borykają się polskie miasta? Jak wynika z najnowszego EKObarometru[2] – 70 proc. respondentów wskazuje zanieczyszczenia powietrza, 60 proc. zbyt mało zieleni, a za dużo chodników i jezdni, 53 proc. zatłoczenie w komunikacji miejskiej, a 34 proc. uważa, że problem stanowią odpady, tj. brak segregacji czy nieodpowiednia utylizacja. Jakie działania podejmują polskie miasta, by niwelować kłopoty natury ekologicznej? Poniżej przedstawiamy przykładowe rozwiązania.

Kraków stawia na edukację

W Krakowie powstało specjalne centrum, którego celem jest zwiększanie świadomości ekologicznej mieszkańców. Powołanie jednostki zainicjowali sami krakowianie – ich zdaniem istotną rolę w zrównoważonym rozwoju odgrywa przede wszystkim edukacja. Krakowskie Centrum Edukacji Klimatycznej prowadzi akcje informacyjne, pokazując mieszkańcom np. w jaki sposób wykorzystać nienoszone ubrania czy jak podróżować lokalnie w rytmie slow.

Miasta inwestują w kotłownie na biomasę

Zadbanie o jakość powietrza to jeden z priorytetów dla polskich miast. Te coraz częściej rezygnują z kotłowni opalanych węglem na rzecz np. biomasy.

– Zarówno firmy, jak i spółdzielnie mieszkaniowe poszukują najlepszych i najbardziej efektywnych technologii wytwarzania ciepła – mówi Sławomir Madejski, Prezes Zarządu CEDR Energo. – Dążenie do zrównoważonego rozwoju miast, a także odgórnie wprowadzane regulacje niejako obligują przedsiębiorstwa do wytwarzania ciepła oraz energii elektrycznej w sposób bardziej przyjazny dla środowiska i nas samych.

Kto inwestuje w kotłownie na biomasę? Przykładem mogą być spółdzielnie mieszkaniowe. Zainstalowanie nowych źródeł ciepła jest dobrym rozwiązaniem nie tylko z uwagi na aspekty ekologicznie, ale i ekonomiczne. Coraz częściej z ekologicznych kotłowni korzystają gminy, np. Radzyń Podlaski czy Siemiatycze. Na takie rozwiązanie stawiają także zakłady produkcyjne, które spalają w kotłowniach resztki poprodukcyjne.

Elektroniczny surwiwal w Łodzi

Kolejnym miastem, które podejmuje działania proekologiczne jest Łódź. W roku szkolnym 2022/2023 wraz z Ośrodkiem Działań Ekologicznych „Źródła” miasto realizowało pilotaż projektu „Łódzkie szkoły dla klimatu. Kompetencje przyszłości”. W eksperymencie wzięli udział uczniowie, nauczyciele, a także rodzice. Jakie były jego główne założenia? Celem realizowanego eksperymentu była edukacja opinii publicznej na temat sposobów oszczędzania energii. Zadaniem uczniów było ograniczenie używania sprzętów elektronicznych, które nie są im na co dzień niezbędne. Władze miasta zachęcały do wyłączenia konsoli do gier, mikrofalówek czy komputerów. Wszystko po to, by oszczędzać energię i mieć świadomość tego, ile prądu zużywają te urządzenia. Ponadto uczestnicy mierzyli się z wyzwaniami dotyczącymi oszczędzania wody, korzystania z ekologicznego transportu, czy ograniczenia jedzenia mięsa.

Warszawa chce osiągnąć neutralność klimatyczną do 2050 roku

Wiosną tego roku radni stolicy przyjęli uchwałę w sprawie „Zielonej Wizji Warszawy”. Dokument wskazuje, w jaki sposób stolica może osiągnąć neutralność klimatyczną do 2050 r. Chcąc wspierać redukcję gazów cieplarnianych w mieście, w ramach ZWW zaproponowano rozwój 27 działań w sektorach, obejmujących: infrastrukturę energetyczną, budynki, planowanie przestrzenne i błękitno-zieloną, infrastrukturę, transport, odpady komunalne. Miasto zdecydowało się na inwestowanie w środki komunikacji miejskiej, w tym zeroemisyjny transport, a także wprowadzenie dopłat do instalowania odnawialnych źródeł energii.

Jakie jeszcze działania podejmują miasta? W Poznaniu instalowane są panele fotowoltaiczne na tramwajach, a Katowice inwestują w ekologiczny transport rowerowy. Warto jednak podkreślić, że istotne jest, by całe społeczeństwo posiadało szeroką wiedzę ekologiczną i wspierało samorządy w dążeniu do bycia eko. Tyko współpraca pozwoli sprawnie i skutecznie osiągnąć ten cel.

[1] https://funduszenamazowszu.eu/zielone-miasta-przyszlosci-planujemy-czy-realizujemy/

[2] https://swresearch.pl/raporty/ekobarometr-pelna-wersja-raportu-z-piatego-pomiaru#report-download

Gotowanie zdrowo to proces, który obejmuje wybieranie odpowiednich składników, przygotowywanie ich w sposób, który zachowuje wartość odżywczą, i unikanie nadmiernego dodawania soli, cukru i tłuszczów. Oto kilka ogólnych wskazówek dotyczących zdrowego gotowania:

Wybieraj zdrowe składniki:
- Owoce i warzywa: Bogate w witaminy, minerały i błonnik. Staraj się spożywać różnorodne rodzaje warzyw i owoców.
- Pełnoziarniste produkty zbożowe: Wybieraj pełnoziarniste chleby, makarony, ryż itp., które dostarczają błonnika i składników odżywczych.
- Chude źródła białka: Kurczak, indyk, ryby, fasola, soczewica, quinoa i inne chude mięsa lub roślinne źródła białka.
- Produkty mleczne o niskiej zawartości tłuszczu: Wybieraj mleko, jogurt i sery o niskiej zawartości tłuszczu.
Ogranicz sól:
- Staraj się używać mniej soli podczas gotowania. Zamiast tego, eksperymentuj z ziołami, przyprawami i świeżymi ziołami, aby dodawać smak potrawom.
Unikaj nadmiaru tłuszczu:
- Wybieraj zdrowe tłuszcze, takie jak oliwa z oliwek, olej rzepakowy czy awokado.
- Unikaj smażenia na dużo tłuszczu. Lepiej gotuj, dusz lub piecz jedzenie.
Gotuj na parze, dusz lub piecz:
- Te metody gotowania pomagają zachować więcej składników odżywczych niż smażenie czy gotowanie w dużo wody.
Unikaj przetworzonych produktów:
- Przetworzone jedzenie często zawiera dużo soli, cukru i sztucznych dodatków. Wybieraj świeże, nieprzetworzone składniki.
Ogranicz cukry dodane:
- Ogranicz spożycie słodyczy, napojów słodzonych i innych produktów zawierających dodany cukier.
Przygotowuj posiłki w domu:
- Gotowanie w domu daje kontrolę nad tym, co znajduje się w twoim jedzeniu. Unikaj częstego korzystania z dań gotowych i fast foodów.
Używaj mniejszych porcji:
- Odpowiednie porcje pomagają unikać nadmiernego spożywania kalorii.
Picie wody:
- Woda jest kluczowa dla zdrowia. Staraj się pić wystarczającą ilość wody każdego dnia.
Eksperymentuj z nowymi przepisami:
- Spróbuj różnych metod gotowania i eksperymentuj z nowymi przepisami, aby utrzymać różnorodność w diecie.

Pamiętaj, że zdrowe gotowanie to również kwestia ogólnej diety i stylu życia, a nie tylko pojedynczych posiłków. Regularna aktywność fizyczna i zrównoważona dieta są kluczowe dla utrzymania zdrowego stylu życia.

Dieta ma ogromny wpływ na zdrowie człowieka. Wybór odpowiednich składników odżywczych i utrzymanie zrównoważonej diety są kluczowe dla utrzymania dobrej kondycji fizycznej i psychicznej. Oto kilka aspektów, w jakie sposób dieta wpływa na zdrowie:

Dostarczanie składników odżywczych:
- Dieta powinna dostarczać organizmowi odpowiednich ilości białka, węglowodanów, tłuszczów, witamin i minerałów. Właściwa równowaga tych składników odżywczych jest kluczowa dla prawidłowego funkcjonowania organizmu.
Zarządzanie wagą:
- Dieta wpływa na bilans kaloryczny, co ma bezpośredni wpływ na utrzymanie wagi ciała. Nadmierna ilość spożywanych kalorii może prowadzić do nadwagi lub otyłości, co z kolei zwiększa ryzyko wielu chorób, takich jak cukrzyca typu 2, choroby serca czy niektóre rodzaje nowotworów.
Zdrowie serca:
- Dieta bogata w błonnik, nienasycone kwasy tłuszczowe (znajdujące się np. w oliwie z oliwek, rybach) i uboga w tłuszcze nasycone i cholesterol może pomóc w utrzymaniu zdrowego serca i naczyń krwionośnych.
Regulacja poziomu cukru:
- Dieta ma istotny wpływ na regulację poziomu cukru we krwi. Osoby z cukrzycą muszą szczególnie zwracać uwagę na ilość spożywanych węglowodanów i typy węglowodanów w diecie.
Zdrowe kości i zęby:
- Wprowadzenie odpowiednich ilości wapnia, witaminy D i innych minerałów do diety wspomaga zdrowie kości i zębów.
Odporność:
- Dieta wpływa na funkcjonowanie układu odpornościowego. Spożywanie różnorodnych składników odżywczych, takich jak witaminy i minerały, pomaga w utrzymaniu silnej odporności i zmniejsza ryzyko infekcji.
Zdrowie psychiczne:
- Badania wskazują, że dieta może wpływać na zdrowie psychiczne. Spożywanie zdrowych tłuszczów, owoców, warzyw, ryb i pełnoziarnistych produktów zbożowych może korzystnie wpływać na funkcje mózgu i zmniejszać ryzyko depresji oraz zaburzeń psychicznych.
Zdrowie jelit:
- Dieta bogata w błonnik i probiotyki wspiera zdrowie jelit, poprawiając trawienie i absorpcję składników odżywczych.
Redukcja ryzyka chorób przewlekłych:
- Zdrowa dieta może pomóc w zmniejszeniu ryzyka wielu chorób przewlekłych, takich jak choroby serca, cukrzyca, nadciśnienie, udar mózgu i niektóre rodzaje nowotworów.

Podsumowując, zdrowa dieta to kluczowy element utrzymania ogólnego zdrowia i prewencji wielu chorób. Ważne jest również uwzględnianie indywidualnych potrzeb i preferencji żywieniowych każdej osoby.